Choć definicja brzmi dość zagadkowo to w praktyce pojęcie ogniskowej jest proste do zrozumienia. Jej działanie można zobrazować na przykładzie pojedynczej soczewki. Ogniskowa jest odległością pomiędzy środkiem tej soczewki, a punktem w którym skupią się promienie światła biegnące równolegle do jej osi optycznej. Oznacza to nieskończoność i tak jak na ilustracjach pokazujących działanie pojedynczych soczewek jeśli przez ogniskową przeprowadzimy prostopadła do jej osi płaszczyznę dostaniemy odwrócony obraz obiektów, które znajdują się w teoretycznej nieskończoności ( obiekty na niebie jak gwiazdy, księżyc).
Sprawdź: Jak wybrać kartę pamięci
Obiektywy są niczym więcej jak układami wielosoczewkowymi, w których punkt główny znajduje się w geometrycznym środku co jest szczególnie ważne w fotografii makro, w której skala 1:1 wymaga niesamowitej precyzji.
Ogniskowa odpowiada również za zdolność skupiającą soczewki, czyli przybliżenie. Im mniejsza ogniskowa tym większa jest jej zdolność skupiania. W przypadku układów rozpraszających, występuje ognisko pozorne, które wyznacza punkt przecięcia przedłużenia promieni po przejściu przez układ. Nie dotyczy to jednak samych obiektywów.
Zobacz jak działa: Balans bieli w praktyce
Ogniskowa jest podstawowym parametrem za pomocą którego opisujemy obiektyw gdyż odpowiada ona częściowo za kąt widzenia. Niemniej jednak bez pozostałych danych niewiele mówi nam o użyteczności danego szkła. By znać kąt i głębie ostrości obiektywu musimy znać jeszcze rozmiar jego pola obrazowego. Inna będzie ona dla matrycy APS-C a inna dla pełnej klatki. Ale o tym w artykule dotyczącym wielkości obszaru światłoczułego w aparacie.